www.parowozy.com.pl

Andrzej T.

Na starym forum toczyła się dość ciekawa dyskusja nt. filmu Andrzeja Munka "Człowiek na torze" - niezwykle barwnego (choć czarno-białego Wink

) obrazu epoki stalinowskiej na kolei. Mechanik Orzechowski - postać wręcz charyzmatyczna - do dziś ma szerokie grono swoich wielbicieli. Chciałbym więc temat wskrzesić (zmobilizowany prywatną dyskusją z jednym z forumowiczów) - mam nadzieję, że również podzielicie się Waszymi refleksjami związanymi z tym filmem.
Zacznę od końca - ostatnia scena - komisja odkrywa prawdę - Orzechowski z "zatwardziałego szkodnika" w momencie staje się bohaterem. Ostatnie słowa wypowiadane przez Tuszkę: "Duszno tu..." - krótkie, proste stwierdzenie, ale ileż może mieć znaczeń? Tuszka otwiera przy tym okno, a widz widzi normalną, codzienną pracę parowozowni, słyszy jej odgłosy... Co autor miał na myśli? Wersje są dwie:

1. Tuszka przegrał, stoi na straconej pozycji, wokół niego zaczyna się robić gorąco - może ponieść konsekwencje swojego zachowania (w stosunku do Orzechowskiego).
2. Tuszka zdaje sobie sprawę, że "nowe" wcale nie jest takie dobre, a droga, którą idzie kolej nie jest właściwa (taką interpretację może sugerować choćby zestawienie słów Tuszki z obrazem i dźwiękiem pracy parowozowni) - a więc słowa te opisują ogólną sytuację na kolei.

Jak myślicie?

POzdrawiam

Muki

Andrzeju, zgodziłbym się z pierwszą tezą. Ja myślę, że Tuszka poczuł się odpowiedzialny za Orzechowskiego i zaczął odczuwać wyrzuty sumienia. Zagłębiając się bardziej; może czuł nawet wewnętrznie, na swoich plecach oddech mechanika, wszystko go przytłoczyło, stąd słowa:"duszno tu".

Co do drugiej tezy... Postęp jest nieunikniony! Tylko zasady wpajania nowych, teorii i metod mogą być złe. Wtedy działo się wszystko za szybko.
Orzechowski nie należał do ludzi "łatwych". Zawsze stawiał na swoim, był twardy i stanowczy(to mi się podobało, tak ma być), więc szczególnie jemu było trudno.

Można też dostrzec podtekst komunistyczny. Zafascynowanie Zapory parowozami Pt47, wytworami komuny; stale jest mowa o oszczędności; może autor chciał pokazać, że źle się dzieje i dlatego w ostatniej scenie widzimy normalną pracę parowozownie; mimo, że zginął czyjś kolega, może autorytet, mechanik Orzechowski, to ludzie nadal pracują - arbait.
Z drugiej strony może to świadczyć o nieświadomości szarego społeczeństwa, nie wiedzą co tak naprawdę się stało. Może ktoś im powiedział, że Orzechowski, chciał jednak doprowadzić do tej katastrofy, ale, że nie jest winny, że uratował setki ludzi, pewnie władze nie powiedzą pracownikom, by pokazać przykład złego postępowania.

Nie wiem, czy to już nie nadinterpretacja, ale teorii może być wiele. Rolling Eyes

No i co z tym szkodnikiem, Andrzeju!? Mi się wydaje, że on był jednak zaślepiony. Wink

Apropos filmu, oglądam go czasem nawet kilka razy w tgodniu i nie znudził mi się jeszcze!! Very Happy

A Orzechowski, to kolejny po 4 pancernych i Klossie, mój idol. Cool

Piaskowy

A ja proponuję resume tego, co widać przez okno gabinetu Tuszki. A razu jednego widać np. żuraw. Co to za typ?

Pozdro
Piaskowy

kraku$

abstrahując od treści merytorycznych, film puszczony na kinie daje miłe efekty dźwiękowe, choć mało tego jak na oczekiwania pewnie wielu ludzi.
odczuwam też niedosyt scen takich jak Zapora ścigający się "czajnikiem" Smile

Marek Z.

Witam Kolegów! Po zastanowieniu dochodzę do wniosku, że Muki jest najbliższy prawdy. Tuszka poczuł wyrzuty sumienia, stąd "duszno tu..." - ale te słowa bynajmniej nie znaczyły, że bał się ponieść jakieś konsekwencje karne lub dyscyplinarne - nie ma obawy, to mu nie groziło. Natomiast, jak się okazało, był w nim kawałek człowieka - odtąd prawdopodobnie do końca życia będzie mu "duszno", mimo że życie jak gdyby nigdy nic toczy się dalej - parowozownia pracuje, bo musi.
Jeszcze kolejne moje "widzimisię" w temacie: Kazimierz Opaliński zasłużył na dwa tytuły: najlepszego aktora wśród maszynistów i najlepszego maszynisty wśród aktorów - wszak mechanik Orzechowski to nie jedyna Jego kreacja "parowozowa" (aczkolwiek rewelacyjna!), wspomnijmy też "Drogę na Zachód"...

t-o

O i teraz moje trzy grosze....

Tuszka jak pamiętamy z filmu mimo, że był naczelnikiem, potrafił za swojego rzemieślnika "heftnąć" jakiś "ajzol" wszak był jdrużynie parowozwej więc i praktyka warsztatowa była mu nie obca... więc moja wersja jest taka. Tuszka Naczelnik, twierdząc że "duszno tu" czyli w gabinecie naczelnikowskim być może wyraża tęsknotę za pracą na warsztacie, która jak pewnie każdy widzi ma kluczowe znaczenia dla pracy parowozowni, a tu w gabinecie na piętrze tylko sie knuje przeciwko wrogom klasowym, szkodnikom i innym mściwym maszynistom którzy za nic mieli oszczędności paliwa.... tu też łatwo człowieka nazwać zakutym łbem, bo przecież z wysokości pokoju naczelnika i sekretarza organizacji partyjnej łatwo kogoś ocenić... (tu jest właśnie zaklęty w akcji filmu klucz ideologiczny reżysera i scenarzysty...)
Tuszka twierdzeniem "duszno tu" i otwierając okno wyraził, zapewne w zgodzie z ideologicznymi wskazówkami twórców filmu pochwałę zwykłej pracy na warsztacie, bo słyszmy że gdzieś ktoś wali młotkiem po czymś (pewnie nie po korpusie sprężarki... heheh) tam ktoś coś spawa (choćpewnie na potrzeby filmu ten pan tam coś tnie bo ładnie iskierki lecą...), tam gdzieś w oddali jakiś parowóz titnął.....
To jest jedna z możliwych wersji,kto ją poprze???

A tu widzimy naczelnika wstającego od stołu sie naczelnika:

Ahhhh i zaraz zaczerpnę świeżego powietrza

Pozdr

Muki

t-o

Marek Z.

Muki

robert

Wniosek chyba jest prosty, po rozwikłaniu zagadki, atmosfera w pokoju Tuszki zgęstniała stając się wręcz nie do zniesienia i ta panująca cisza... Popatrzcie na to pierwsze zdjęcie, ono mówi samo za siebie co miał na myśli Tuszka mówiąc -Duszno tu-. A te dżwięki i obraz z zewnątrz niebywale kontrastują z sytuacja jaka zaistniała po zbadaniu sprawy przez komisję.
A tak swoją drogą, to wie ktoś, gdzie można nabyć książkę " Tajemnica maszynisty Orzechowskiego" na podstawie której powstał film?

Marek Z.

Andrzej T.

Jakkolwiek by nie spojrzeć na film (jako całość czy choćby samo zakończenie) - każdy będzie czytał go "po swojemu" - i bardzo fajnie. Takie niedopowiedzenia przemycone przez twórcę sprawiają, że chce się często wracać do tego dzieła i dyskusji o nim - zawsze można odkryć jakąś nową, równie prawdopodobną interpretację. Pomogło to też pewnie Munkowi w tamtych czasach - może właśnie dzięki złożonej interpretacji film "obronił się" w oczach ówczesnej władzy(?)...
Cieszę się ogromnie, że temat wywołał takie zainteresowanie i proszę o jeszcze Smile

Pozdrawiam

MK

Oto informacja dla tych, którzy jeszcze nie mieli okazji obejrzeć fragmentu filmu, o którym mowa jest wyżej:

Jutro, czyli 27.02 o godz 20:30 na kanale TVP Kultura zostanie wyemitowany "Człowiek na torze". Powtórka w czwartek o 15:40 Wink

KubaRally2

niestety państwo tak dba o 'kulture' ze program jest dla wielu niedostepny Sad

moze gdzies w necie jest ten film?? chetnie bym ogladnal,bo nie mialem przyjemnosci...poza fragmentami.